Co to jest cloud computing? Przykłady usług w chmurze

By Weronika Skotnicka

Przetwarzanie danych osobowych w chmurze, a RODO

Przechowywanie danych w chmurze jest w chwili obecnej bardzo popularne. Wynika to między innymi z tego, iż działanie takie pozwala na szybszy dostęp do posiadanych danych. Ponadto podmioty świadczące tego rodzaju usługi bardzo często posiadają znacznie większy wachlarz zabezpieczeń infrastruktury, na której przechowywane są dane niż przedsiębiorcy korzystający z ich usług. Tym samym dane te są co do zasady bardziej bezpieczne.

Dane osobowe w IT

Podczas decydowania się na korzystanie z usługi jaką jest przechowywanie danych w chmurze pojawia się jednak pytanie: Jak ma się do tego przetwarzanie danych osobowych w chmurze przy tego typu usługach? Kwestia ta jednak nie przedstawia się zawsze tak samo i do określenia zakresu stosowanych przepisów o ochronie danych osobowych (RODO) i wynikających z nich obowiązków, czy ponoszenia odpowiedzialności stron usługi chmurowej w pierwszej kolejności musimy stwierdzić z jakiego typu usługą chmurową mamy do czynienia.

Spośród usług chmurowych wyróżnić można:

Infrastructure as a Service (IaaS) – gdzie jako usługę należy rozumieć dostarczoną przez świadczeniodawcę infrastrukturę w postaci sprzętu oraz odpowiedniego oprogramowania,

– gdzie jako usługę należy rozumieć dostarczoną przez świadczeniodawcę infrastrukturę w postaci sprzętu oraz odpowiedniego oprogramowania, Platform as a Service (PaaS) – w tym przypadku usługą jest dostarczana przez świadczeniodawcę odpowiednia platforma/aplikacja, za pomocą której usługobiorca może korzystać z chmury,

– w tym przypadku usługą jest dostarczana przez świadczeniodawcę odpowiednia platforma/aplikacja, za pomocą której usługobiorca może korzystać z chmury, Software as a Service (SaaS) – w tym przypadku dostarczane jest wyłącznie oprogramowanie, które pozwala na korzystanie z chmury, które to działa na serwerach świadczeniodawcy.

Przetwarzanie danych osobowych w IT

Zależnie od typu świadczonej usługi chmurowej może dojść do sytuacji, że świadczeniodawca będzie przetwarzał dane osobowe. Warto w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z artykułem 4 ust. 2 RODO za przetwarzanie danych osobowych uznaje się wykonywanie operacji na tych danych. W treści powyższego przepisu można znaleźć wprost jakie działania są traktowane jako przetwarzanie danych osobowych. Zaznaczyć jednak trzeba, iż wyliczenie to nie ma charakteru zamkniętego. I tak za przetwarzanie uznaje się: zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, organizowanie, przeglądanie czy też modyfikację danych.

Oznacza to, że w przypadku samego nawet przechowywania – czyli jak ma to miejsce w przypadku świadczenia usługi chmurowej – może mieć miejsce przetwarzanie danych osobowych przez usługodawcę. Podkreślić jednak należy, że nie w każdym przypadku dostawca chmury będzie przetwarzał dane osobowe umieszczone w jej zasobach – może tak być w przypadku chmur IaaS.

Podczas oceny czy dane osobowe będą przetwarzane przez świadczeniodawcę przede wszystkim należy wziąć pod uwagę czy będzie miał on dostęp do przechowywanych danych. Przyjąć należy, iż w przypadku korzystania z infrastruktury dostawcy chmury będzie on przetwarzał dane osobowe zamieszczone w tej chmurze. W takiej sytuacji podmiot taki zostanie uznany za podmiot przetwarzający, inaczej nazywany procesorem. Oznacza to, że będzie on przetwarzał dane osobowe w imieniu świadczeniobiorcy będącego administratorem przekazanych danych.

Z powyższym wiąże się szereg obowiązków zgodnie, z którymi podmiot przetwarzający między innymi powinien:

zapewnić odpowiednie środki techniczne zapewniające bezpieczeństwo przetwarzania danych osobowych,

wspierać administratora w realizacji obowiązków wynikających z RODO, w tym w ramach realizacji żądań podmiotów, których dane osobowe są przetwarzane,

czy też zachowania tajemnicy.

Co musisz zrobić powierzając przetwarzanie danych osobowych w IT?

Przede wszystkim nie można zapominać, że w przypadku powierzenia przetwarzania danych powinna zostać zawarta umowa powierzenia danych. W umowie takiej strony powinny określić:

zakres przetwarzania danych i czas jego trwania,

cele oraz charakter tego przetwarzania.

rodzaj danych osobowych, które to będą przetwarzane,

kategorie osób, których dane na jej podstawie mają być przetwarzane przez dostawcę chmury.

Ponadto umowa powinna określać: prawa i obowiązki, zarówno administratora, jak i podmiotu przetwarzającego.

Pamiętać należy, iż podmiot przetwarzający również ponosi odpowiedzialność za naruszenia zasad przetwarzania danych osobowych. Zakres tej odpowiedzialności może zostać w pewien sposób zmieniony właśnie w treści umowy.

Powyższe oczywiście nie wyklucza korzystania z usług dostawcy chmury spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Komisja Europejska w drodze decyzji wskazała listę krajów, które zapewniają odpowiedni poziom bezpieczeństwa przetwarzania danych. W przypadku zaś podmiotów z państw nieobjętych przedmiotową decyzją dochodzi do przekazania danych osobowych do państw trzecich. Wówczas to należy zweryfikować:

czy podmiot taki zapewni odpowiedni poziom zabezpieczeń,

możliwość egzekwowania swoich praw przez podmioty, których dane są przetwarzane.

Przekazując dane takim podmiotom należy zawrzeć z nimi umowę powierzenia standardowych klauzul ochrony danych.

Jak z powyższego wynika, korzystając z usług chmurowych może, choć nie zawsze musi, dojść do powierzenia przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku warto zweryfikować dany podmiot, który świadczy nam usługi chmury. Warto to sprawdzić w szczególności w kontekście tego czy zapewnia ona odpowiednie środki bezpieczeństwa i czy jest skłonny do współpracy w przypadku powstania ewentualnych roszczeń osób, których dane dotyczą. Istotnym jest również, aby zawrzeć umowę powierzenia danych osobowych z takim podmiotem, gdzie zostaną w sposób szczegółowy określone warunki tej umowy. Pamiętać należy, iż umowa ta musi obejmować przynajmniej te postanowienia określone przepisami RODO.

Podsumowanie

Wszystkie wskazane powyżej kwestie dotyczące przetwarzania danych osobowych w szeroko pojętym IT bynajmniej tej tematyki nie wyczerpują. Są to kwestie podstawowe, o których w przypadku braku wiedzy, może okazać się, że mimo, iż zupełnie legalnie korzystasz z oprogramowania, które wykorzystuje rozwiązania chmurowe to na skutek przeoczenia choćby jednego z powyższych aspektów dopuszczasz się naruszenia RODO.

Podobne artykuły w tej tematyce:

Czym jest chmura obliczeniowa? Podręcznik dla początkujących

Zastosowania chmury obliczeniowej

Prawdopodobnie używasz chmury obliczeniowej w tej chwili, nawet jeśli nie zdajesz sobie z tego sprawy. Jeśli używasz usługi online do wysyłania wiadomości e-mail, edytowania dokumentów, oglądania filmów lub telewizji, słuchania muzyki, grania w gry albo przechowywania zdjęć i innych plików, w tle tej usługi prawdopodobnie działa chmura obliczeniowa, która to wszystko umożliwia. Pierwsze usługi chmury obliczeniowej mają dopiero nieco ponad dziesięć lat, ale już teraz różne organizacje — od niewielkich startupów przez globalne korporacje i agencje rządowe po organizacje non-profit — używają tej technologii z wielu różnych powodów.

Oto kilka przykładów przedstawiających, jakie rozwiązania dotyczące usług w chmurze mogą być obecnie oferowane przez dostawców chmury:

Co to jest cloud computing? Przykłady usług w chmurze

Cloud computing to odpowiedź na nowe potrzeby biznesowe, jakie pojawiły się wraz z rozwojem rozwiązań cyfrowych. Rozwój technologiczny umożliwia tworzenie wydajnych i jednocześnie wygodnych narzędzi, które pozwalają wykonywać wiele skomplikowanych operacji. Gwarantują bezpieczeństwo i nieograniczony dostęp do danych. Rozwiązania oparte o chmurę chętnie wykorzystują portale, sklepy, banki lub platformy streamingowe. Warto zatem dowiedzieć się, co to jest chmura obliczeniowa i jak działa.

Przechowywanie plików na fizycznych nośnikach Rodzaje zewnętrznych nośników danych – różnice i zalety

Czym jest chmura obliczeniowa?

Cloud computing, czyli po polsku chmura obliczeniowa, to nowoczesna technologia, która służy do przetwarzania oraz przechowywania danych.

Są one magazynowane nie na dyskach komputerowych, ale w wirtualnej przestrzeni serwerowej, poza lokalną siecią. Wszystkie urządzenia, takie jak laptopy, tablety lub komputery są wówczas jedynie narzędziami, które umożliwiają dostęp do danych.

Modele usług w chmurze

Obecnie wyróżnić można trzy modele usług w chmurze, które są dostępne dla klientów: IaaS, PaaS oraz SaaS.

Infrastruktura jako usługa (IaaS)

IaaS to model usług w chmurze, który zapewnia klientowi tylko infrastrukturę sprzętową, czyli zewnętrzne serwery i zabezpieczenia. Wszystko inne użytkownik musi zapewnić sobie sam, czyli oprogramowanie, aplikacje, sterowniki oraz środowisko. IaaS dostarczane jest między innymi przez Amazon.

Platforma jako usługa (PaaS)

PaaS to usługa adresowana głównie do programistów. Zapewnia odpowiednie środowisko pracy w wirtualnej przestrzeni. Dostawca usługi dostarcza środowisko programistyczne oraz gwarantuje zarządzanie systemem operacyjnym. Dzięki temu klient może skupić się na swojej pracy. Jako przykłady PaaS warto wymienić Google App Engine, Amazon Web Services oraz Windows Azure.

Oprogramowanie jako usługa (SaaS)

Niezbędne oprogramowanie dostarcza natomiast usługa SaaS. Dostawca tego modelu zapewnia użytkownikowi narzędzia potrzebne do jego funkcjonowania, system operacyjny, aplikacje. Zarządza również środowiskiem programistycznym. Taki model zapewnia klientowi gotowy produkt (w pełni skonfigurowany serwer), umożliwiający prowadzenie operacji na danych. Użytkownik może mieć do niego dostęp niezależnie od miejsca, na dowolnym urządzeniu. Najbardziej popularnymi usługami SaaS, z których korzysta codziennie miliony użytkowników, są między innymi Dropbox, Google Drive, Google Docs, OneDrive i iCloud.

Rodzaje chmur obliczeniowych

Wśród rodzajów chmur obliczeniowych można wymienić publiczną, prywatną oraz hybrydową.

Publiczna

Public cloud computing oferowana jest każdej osobie, która ma ochotę skorzystać z tego typu rozwiązania. Mogą to być firmy, instytucje, ale też indywidualni użytkownicy. W skład chmury publicznej wchodzi sprzęt, oprogramowanie oraz różne usługi, płatne lub bezpłatne.

Prywatna

Chmura prywatna działa podobnie jak publiczna, jednak z danych mogą korzystać tylko określone podmioty. Najczęściej są to korporacje lub duże organizacje. Istotna jest tutaj kwestia bezpieczeństwa i kontroli zawartości. Chmurę publiczną trudno kontrolować z uwagi na rozmiary i liczbę użytkowników, przez co dane mogą trafić w nieodpowiednie ręce. Natomiast korzystając z prywatnego rozwiązania, ma się wpływ na rodzaj stosowanych zabezpieczeń oraz liczbę i uprawnienia osób, które korzystają z chmury.

Hybrydowa

Infrastruktura chmury hybrydowej składa się z dwóch modułów: publicznego oraz prywatnego. Pomiędzy nimi można bez problemu przenosić dane i aplikacje. Taką chmurę najczęściej wykorzystują organizacje prowadzące zróżnicowaną działalność. Mogą dzięki niej komunikować się z klientami poprzez funkcje chmury publicznej, a ważne dane przechowywać w chmurze prywatnej.

Czym jest Internet? Jak działa? Jak działa Internet? Czym jest sieć internetowa?

Usługi chmurowe – praktyczne zastosowania

Zastanawiasz się, jak często są używane usługi w chmurze? Przykłady ich zastosowania na pewno widzisz podczas korzystania z Internetu. Chmury są powszechnie stosowane i obecnie stały się codziennością branży IT.

Głównym zadaniem, jakie stoi przed cloud computingiem, jest przechowywanie informacji na serwerach, magazynowanie treści i ich udostępnianie.

Najprostszym przykładem zastosowania chmury obliczeniowej jest poczta e-mail. Powszechnie używa się również usług SaaS, czyli Google Drive, Google Docs lub Dropbox. Dostawcy zapewniają coraz wygodniejsze narzędzia, dzięki którym w chmurze można wykonywać zaawansowane projekty i działania na danych i plikach. Ciekawym przykładem jest np. Cloud Gaming, czyli granie w gry przez Internet. Chmurę można wykorzystać także do odtwarzania muzyki, streamingu wideo oraz tworzenia firmowej architektury sieciowej.

Nie masz zasięgu, a chcesz skorzystać z chmury? Koniecznie przeczytaj: Brak zasięgu w telefonie – co możesz zrobić?

Przyszłość cloud computing

Idea computer cloud z pewnością będzie dalej się rozwijać, a wraz z nią usługi w chmurze. Obecnie cloud computing jest jedną z najszybciej rozwijających się branż IT. Wynika to przede wszystkim z oczekiwań oraz wzrostu znaczenia sektora biznesowego.

Możliwe, że w pewnym momencie będziemy korzystać tylko z rozwiązań cloud computing, bo zewnętrzne serwery doprowadzą do wyeliminowania dysków twardych z urządzeń komputerowych.

Korzystanie z ich mocy obliczeniowej minimalizuje potrzebę kupowania specjalistycznego sprzętu. Eksperci twierdzą, że cloud computing utrzyma swoje stabilne tempo wzrostu. Rozwój będzie szedł w kierunku usprawnienia usług oraz zapewnienia lepszych rozwiązań i możliwości, a także jeszcze większego bezpieczeństwa danych.

Popularne usługi do przechowywania danych Przechowywanie danych w chmurze. Najlepsze dyski internetowe

Może Cię zainteresować: